Kucuk Bir Hayalkirikligi - Yeni Medya Duzeni Konferansi 2011

Dun sabah saat 9.00 itibariyle uzun zamandir bekledigim Yeni Medya Duzeni Konferansi'ndaydim.

Icerisi oldukca kalabalik heyecanlar doruktaydi.

Herkes icin elbette en heyecanla beklenen kisi son konusmaci, kapanisi yapacak olan Julian Assange'di. 

Gorsel organizasyon, ekranlar, sahne son derece etkileyiciydi. 

Bence konferansa dair en onemli aksaklik konusmacilarin kendi markalarini tanitmaktan ziyade 'Yeni Medya Duzeni' hakkinda konusmak yonunde yonlendirilmemesiydi. Nitekim Assange ve Chatfield disindaki tum konusmacilar kendi sirketlerinin disina cikmayan cumlelerle uzun konusmalarini tamamladilar.

Jimmy Wales Wikipedia'nin dunu ve bugununden, gecmiste yasanan zorluklardan ve su an nerede oldugundan bahsederek basladi. Yeni medya duzenini yalnizca kenardan yakalayan, yillarin dinazor ansiklopedilerinin yerini alan Wikipedia'nin 'free information' olayinin nasil hayatimizin bir parcasina donustugunu anlatan basarili bir konusmaydi Wales'in konusmasi. Daha ziyade basari oykusu gibiydi dolayisiyla.

Ardindan en buyuk hayalkirikliklarindan bir baskasi yasandi. Tim Draper ekranlarda gorundu. 

Elinde bir kitap, babasinin yazmis oldugu kitabin reklamini yaparak baslatti konusmayi. Burada saat gece 1.00 ve disarida yagmur var seklinde oldu 'Merhaba' demesi. Sonraki dakikalarda suregelen konusmadan anlasiliyordu ki kendisi bir konusma ya da en azindan taslak dahi hazirlamamis, anilarini anlatarak zamani doldurmayi planlamisti. Nitekim oyle de oldu. Estonya anilarindan, Cin'deki bisikletlere kadar konferansin temasiyla uzaktan yakindan ilgisi olmayan cok cesitli anilari baglaclarla konferans temasini iceren cumlelere bagladi. Kisa ve bos bir sohbet havasi vermekten oteye gitmeyen konusmanin sonunda da kizinin internet sitesine girerek tiklama sayisini artirmamizi rica etti. 

Brian A.Wong ve Alan Chen de beklenildigi gibi sirket tanitimlariyla gune renk kattilar.

Tom Chatfield'in konusmasi guzel hazirlanmis ve konuyla ilgisi olan tek konusmaydi. Internet girisimcilerine basarili olmak icin gerekli 10 kurali madde madde acikladi. 10 Maddeyi olusturan creakting emotion, choosing the journey, self expression vs gibi unsurlari ornekler esliginde derste ogrencilerini aydinlatircasina anlatan Chatfield yasi en genc ama en ciddi konusmaciydi.


Ve beklenen an geldi. Son konusmaci; Julian Assange ekranda gorundugunde alkislar ve isliklar koptu, Assange gulumsedi ve "Orda, Turkiye'de olmak isterdim" dedi biraz huzunlu bir sesle. Ve iste gercek konusma baslamisti.

Soru cevap kisimlari da dahil edildiginde oldukca uzun bir konusmaydi. Medyanin gucunden, global medya incelendiginde Turkiye medyasinin aslinda cok da kotu bir durumda olmadigindan ve genel global gidisattan bahsetti. Bir gazeteci sizin de duzenin bir parcasi olmadiginiza nasil inanabiliriz seklinde bir kilit soru yonelttiginde Assange "Gordugunuz gibi su an hala ev hapsindeyim" diyerek gazetecinin sordugu sorunun manasizligina dikkat cekti.

IHA'nin yayinlamis oldugu Assange konusmasindan kucuk bir kismi asagida aydinlatici olmasi acisindan orjinal sekliyle kopyaladim.

Konferans'tan Alintidir.

Oğuz Haksever’in “Yalanlar savaşı doğurabiliyorsa, gerçekler barışı doğurmaz mı?” sorusuna “Medya kuruluşları üzerinde denetim mekanizmaları oluşturabilirsek, artırabilirsek, iktidardan zehirlenmelerini engelleyebilirsek demokrasilerde savaşı engelleyebiliriz. En azından bugüne kadar aldığımız yarayı hafifletebiliriz” diye yanıt verdi.

“Biz gazeteciler çok mu safız?” sorusu üzerine Assange, “Evet hepimiz zaman zaman naifiz. Gazetecilerin önündeki en büyük engel, her konunun uzmanı olduğu izlenimine kapılmaları. Bu gazeteciliğin ilk günahıdır. Bu tür bilgi dengesizliği temel anlamda bir çürümeye yol açıyor. Gazeteciyle okur arasında kopukluğu başlatan bir çelişki. Okur, ‘kim bana bu konu hakkında doğruyu, gerçeği anlatır’ diye etrafına bakınıyor. Gazeteciler de ekonomik bir işin içinde, bilgi sunuyorlar. Diyorlar ki, “Bu bilgi, okurun başka şekillerde ulaşabileceği bilgiden daha doğru, ama ekonomik açıdan konuşursak, bilginin doğruluğu önemli değil, önemli olan okurun ikna edilebilmesi.” Dolayısıyla, şöhretli gazeteciler bazı hikayeleri abartabiliyorlar, olmayan gerçekleri ortaya atabiliyorlar, kaynak gizler gibi yaparak “Bana şuradan şunu söyledi” gibi bilgilerle veya uydurma fikirlerle çıkabiliyorlar. Okur da bunun sağlamasını yapacak olanaklara sahip olmadığı için kendisine satılan ürünün doğru olup olmadığını öğrenemiyor. 

An be an tanik oldugumuz konusmadan alinan cumlelerin abartilarak ve kismi mudahalelerle nasil degisiklige ugradigina canli olarak taniklik ettik. Ornegin Kurtlar Vadisi filmi hakkinda Assange, filmin hep yapilan Amerikan bakis acili 'Musluman Teroru'ne karsi savasan filmlerden farkli olmasi dolayisiyla sasirdigindan, enteresan bir film oldugundan bahsetti. Bizim medyanin abarttiginin aksine Kurtlar Vadisi Filistin'e bayildigini soylemedi. 
Ayrica diger komik bir medya mudahalesi de Tim Draper'in konusmasi uzerine atilan baslikta yasandi. Malum, Draper dunyanin onde gelen yatirimcilarindan birisi olmasi dolayisiyla kendisine basarili olarak bilinen markalardan kacirdigi ve ardindan pisman oldugu hatta sinirden agladigi yatirimlar olup olmadigi soruldu. Kendisi de Yahoo, Facebook, Google ve su an ismini hatirlayamadigim birkac tane daha markayi kacirdigini, fakat sonrasinda kacirdigi icin aglamadigini, aksine bunlarin yeni yatirimlarda daha dikkatli olmasi konusunda kendisine motivasyon oldugunu belirtti gulumseyerek. Bizim medya elbette konusmadan bu cumleyi cimbizla cekerek 'Tim Draper : Facebook'un basarisi beni aglatmiyor' seklinde baslik atti.

Iste Julian Assange'in konusmasinda demek istedigi tam da buydu. Gazetecilerin cok durust olmadiklari, belli kurallara gore bildiklerini uygulayarak halka bilgileri yanlis aksettirdikleri...

Insan bu derece yakindan sahit olunca gercekten sasiriyor. Demek ki haberleri okudugumuzda her zaman bir de kendi mantik suzgecimizden gecirip icinde gazeteci hilesi barindirip barindirmadigini dusunmemiz gerekiyormus.

Konferansa dair eklenmesi gereken son iki nokta;

• Eger bu derece profesyonel bir konferans duzenlenecekse moderator kesinlikle 'native speaker' olmali ya da kendi anadilinde konusarak cevirmenin ceviriyi konusmaci kisiye iletmesini beklemelidir.
• Eger bu konferans gazetecilere ya da protokole ozel degil de sivil bir konferans seklinde bilet satisi araciligiyla halka acik yapiliyorsa, soru cevap icin ayrilan vaktin, moderatorun kendi sorulari ve sorma hakki tanidigi protokolun sacma ve havada kalan sorulari ile doldurulmasi kabul edilemez. 

Konferansta yas ortalamasi oldukca genc idi. Assange konusmasi oncesindeki konusmalar boyunca sorulan sorular birkac tanesi haric cogunlugu son derece mantikliydi. Ozellikle protokolun sorularina kiyasla cok daha konuya yonelik ve hedefi vuran sorulardi. Katilimcilarin tumu olmasa bile cogunlugunun gercekten birseyler ogrenmek amacli orada oldugu asikardi. Dolayisiyla, Haksever'in Assange'in konusmasi esnasinda moderatorlugu ele alip soru hakkini yalnizca kendi kendine ve protokole tanimasi tutumu protokol haric tum salon tarafindan hayalkirikligiyla karsilandi.

Ozetleyecek olursak, biraz hayalkirikligi yaratan bir konferansti. Sonucta, bu yil yalnizca ikincisi duzenlenen 'Yeni Medya Duzeni Konferansi' icin bu yalnizca bir baslangic. Sonraki senelerdeki konferanslarin daha iyi gecmesini umuyor yazimi bitiriyorum.

P.S. Neler ogrendik?

• Assange ve ekibi tarafindan sizdirilan belgelerin tumunu Assange'in kendisinin bile okumadigini,
• Wales'in kurmus oldugu Wikileaks'in su an sahip oldugu dev butcesinin cogunu 20-30 dolar civari kucuk bagislarin olusturdugunu,
• Wales'in de baslangicta cok zorlanmis oldugunu,
• Wikiipedia'da 16 milyonun uzerinde makale bulundugunu,
• Wikipedia bilgilerinin 'free information support' dolayisiyla dagitiminin serbest oldugunu(ornegin internet olmayan koy okullarina CD'lere yuklenip dagitilmasi uygulamasi),
• Italya'daki yeni uygulamanin Wikipedia'yi kisitlayici bir kanun icerdigini,
• Wikileaks'te hala yayinlanmamis belgeler oldugunu,
• Tim Draper'in Twitter'in yatirimcilarindan birisi oldugunu.

Cited by

http://www.iha.com.tr/haber/detay.aspx?nid=196347&cid=11